Zonnewende Theatre Pavilion
Reset architecture heeft in de bossen van Groepsaccommodatie Zonnewende bij Sint- Michielsgestel een prefab houten theaterpaviljoen ontworpen met een multifunctionele zaal voor 200 zitplaatsen. De kloeke baksteen architectuur, met geschakelde zadeldaken en afgesneden hoeken, voegt zich op een vanzelfsprekende manier in het boslandschap.
polyvalente zaal voor grote groepen
Stichting Zonnewende is in 1932 opgericht met de maatschappelijke doel stadse kinderen een mogelijkheid te geven om buiten te verblijven in een bosrijke omgeving. De doelstelling is niet veel veranderd, de groepsaccommodatie heeft 250 bedden die zeer toegankelijk worden aangeboden aan grote groepen jonge mensen voor een schoolkamp of studenten intro-kamp. Andere gebruikelijke gezelschappen zijn geloofsgemeenschappen en muziek- en sportverenigingen. De beleving van het bos is overduidelijk op Zonnewende. De accommodatie maakt onderdeel uit van het Gemeentebos Esscheweg, een natuurgebied met enkele vennen. In het bosperceel, met loof- en naaldbomen, liggen meerdere open ‘boskamers’ met sport- en speelvelden. Verspreid in het bos staan houten barakken die gasten gebruiken voor feesten, theater en muziekuitvoeringen of andere activiteiten. Een 220 m2 bouwvallige barak is nu vervangen voor een 430 m2 groot paviljoen met polyvalente zaal die ruimte bied aan 200 zitplaatsen in een theater opstelling.
plan
sensitieve plaatsing in het bos
De gebouwen op Zonnewende kennen een zekere architectuur-nonchalance. De aanwezigheid van zadel-, lessenaar-, tentdaken in samengestelde dakvormen geven het geheel aan bebouwing in het bos een informeel karakter. Binnen deze context is een gebouw met een bijzondere kap een logische voortzetting. Reset architecture heeft dit vorm-thema een wending geven die evengoed resulteert in een ongedwongen dakvorm. Een denkbeeldig rechthoekig volume met een samengesteld zadeldak is op enkele plaatsen afgesneden zodat de gebouw-contour de aanwezige bosrand volgt. Hierdoor voegt het paviljoen zich op een vanzelfsprekende manier op zijn plek en ontstaat een interessante gevel differentiatie met dynamische daklijnen. Optisch verandert deze aanpak tevens knap de schaal beleving van het gebouw. Gevels worden korter, lopend door het bos ervaar je nooit de volledige omvang van het paviljoen. De sensitieve manier waarop Reset architecture het gebouw situeert toont zich ook in de ontmoeting van gevel en zandbodem, een kleurgradient in de plint verzacht de overgang. De façade is opgemetseld met 4 baksteen sorteringen met ieder een eigen kleurschakering zodat op subtiele wijze kleurtonen uit de bodem worden geresoneerd. De tribune gevel heeft een totaal ander karakter, deze grenst aan het sportveld. De hardere grijze tinten in de gevel en het dak komen voort uit het sportveld, ook hier resulteert dit in een duidelijke visuele samenkomst. De oostgevel omarmt de gasten met een kleine hoekverdraaiing en begeleidt hen naar binnen. Het entree is lichtjes geaccentueerd met een nis die ontstaat door in elkaar grijpende gevelvlakken. Bij binnenkomst in de entreehal ervaar je de continuïteit van het bos in het interieur, de berken houten wanden en plafonds bepalen de sfeer. In de bijpassende tegelvloer zie je verschillende grijs en bruin kleurnuances terug uit de zandbodem van het bos.
doorsnede
fijngevoeligheid en robuust
Het theaterpaviljoen is in een korte tijd geconstrueerd in de winterperiode waarin Zonnewende is gesloten. De korte bouwtijd en een beperkt budget vereiste een pragmatisch ontwerp. Het plan heeft een heldere organisatie die bestaat uit twee zones, de zaal met daarnaast alle additionele programmaonderdelen waaronder de entreehal en een bar met keuken. De polyvalente zaal heeft door het aanwezige podium een dominante richting die het gebruik stuurt maar gelijktijdig zal de contour van de zeshoekige ruimte ook ander gebruik uitlokken. In de zaal voel je de vervorming van het gebouw. Deze dynamische ruimtelijk beleving wordt extra benadrukt door contrast in ordening en materiaalgebruik. Het paviljoen is gebouwd in prefab-houtskelet-bouw waarbij de ruwbouw ook direct de afwerking van het interieur vormt. De binnenwand tussen zaal en hal vormt een eenheid met het dak, uitgevoerd in berkenhout. De 5 spanten stroken hiermee. Ze kennen een eenduidige ordening die voortkomt uit de indeling van de binnenwand en de loodrechte dakrichting. Het contrast wordt gemaakt door de houten white-wash buitenwand die zich vrij om de ruimte vouwt. De wand claimt een eigen logica die ook a eesbaar is in de afwijkende positie van de gevelopeningen. De openingen onttrekken zich aan de ordening van de draagstructuur, er ontstaat een tweede ordening en hiermee een gelaagdheid in de architectuur. Deze gelaagdheid is ook buiten waarneembaar, achter het glas van de rechthoekige kozijnen geven de spanten een tweede vlakverdeling in de gevelopeningen. De geste waarin ordening, materiaal en de concentratie op het detail, betekenis krijgt in dit project resulteert in een fijngevoeligheid terwijl het gebouw zich in een eerste indruk stoer en robuust presenteert.