English
Brabants Buitenmuseum Oud Herlaar
Het Brabants Buitenmuseum Oud Herlaar gaat een bijzondere plaats worden waar natuur, cultuurhistorie en kunst samen komen. In opdracht van het Brabants Landschap hebben we in 2013 samen een gebiedsvisie ontwikkeld voor het gebied Haanwijk, Out Herlaar en Sterrenbos. In 2017 is deze visie samen met Het Noordbrabants Museum en Parklaan doorontwikkeld tot een ambitieus plan voor een buitenmuseum met beeldende kunst en land-art. In groter verband wordt het Buiten museum onderdeel van het Van Gogh Nationaal Park. De eerste stappen voor het Buiten museum zijn in 2017 gerealiseerd met de opening van het door ons ontworpen Museum Romeins Halder, op dit moment werken we aan de rijksmonumentale boerderij Oud Herlaar.
Ontwerp
gebiedsvisie 2013 – 2018
Client
Brabants Landschap
Team
Theo Mathijssen, Tess Landsman
Landschap
Parklaan Landschapsarchitecten (sinds 2017)
Gelaagd Landschap
De visieontwikkeling startte in 2013 met de vraag hoe de historische vestingstad ‘s-Hertogenbosch beter te verankeren met de rijke geschiedenis en eigentijdse cultuur van het Groene Woud. De directe ligging van de vesting ’s-Hertogenbosch aan het landschap is uniek. Het Bossche Broek en de rivier de Dommel vormen een prachtig entree tot het cultuurhistorisch landschap van het Groene Woud. Belangrijk uitgangspunt voor het studiegebied rond Oud Herlaar is het landschap beter beleefbaar te maken voor bewoners en bezoekers van ‘s-Hertogenbosch en omstreken. Dit kan op verschillende manieren. Het landschap heeft de potentie een gelaagdheid te krijgen waardoor het verschillende doelgroepen aanspreekt. Gecombineerd zullen de lagen elkaar versterkt waardoor het landschap aantrekkingskracht krijgt voor mensen die bewust deze plek opzoeken.
Museaal landschapspark
De belangrijkste laag is het natuurlandschap zelf. Brabantslandschap wil hier haar natuurdoelstellingen realiseren; het hydrologisch systeem weer op orde brengen en biodiversiteit bevorderen. Een tweede laag is het reeds aanwezige historisch cultuurlandschap dat soms nog zichtbaar is maar soms ook verdwenen is of verborgen ligt als onderlaag van nieuwe structuren. De linie uit 1629 van Frederik Hendrik doorkruist het gebied. Het bebouwd erfgoed is een evidente derde culturele laag van betekenis.
In de gebiedsvisie heeft Reset de ruimtelijke mogelijkheden laten zien van een vierde en vijfde laag. Het uitbouwen van de reeks aanwezige kunstactiviteiten die plaatsvinden in Sterrenbos in het atelier van Leon Adriaans verrijkt het landschap met een vierde laag. Kunst in en met het landschap is op deze locatie in de nabijheid van de stad een zeer attractieve invulling. We hebben een ruimtelijke drager voorgesteld in de vorm van een kunstroute door het gebied. In dit museaal park zou het zwaartepunt kunnen liggen op kunst die nadrukkelijk een relatie aangaat met de natuur en directe omgeving. Land-art en grotere beelden zouden hier goed tot hun recht komen. Kunst kan ook een economische drager zijn die nieuwe bezoekers trekt en het toerisme van ‘s-Hertogenbosch versterkt.
Het aanbieden van logies in het gebied Haanwijk en Sterrenbos is een mooie mogelijkheid om mensen de aanwezige natuur, de cultuurhistorie met zijn erfgoed en de kunst op een intense manier te laten beleven. Logies, als vijfde laag, kan bovendien het voortbestaan van het erfgoed waarborgen.
Pontje over Dommel, kasteel Maurick > Out Herlaer
Oud Herlaar
De boerderij Oud Herlaar gaat het centrum vormen in het buitenmuseum; hier kunnen erfgoed, landschap en kunst op een bijzondere manier samenkomen. Oud Herlaar is een rijksmonument. De huidige langgevelboerderij op de restanten van kasteel Herlaar is omstreeks 1850 gebouwd. De eerste schriftelijke aanwijzingen van het mogelijke bestaan van een kasteel op de plaats van Oud Herlaar dateren uit de 11de eeuw.
Veerhuis ‘t Vaantje, opstap plaats voor een vaartocht op de Dommel
